Το σπήλαιο Αλιστράτης στις Σέρρες αποτελεί ένα εξαιρετικό αξιοθέατο για μια μικρή εκδρομή από την πόλη της Δράμας.
Το σπήλαιο Αλιστράτης είναι ένα από τα μεγαλύτερα και πιο εντυπωσιακά σπήλαια της Ελλάδας, και, κατά πολλούς, και της Ευρώπης. Βρίσκεται στα όρια του Νομού Σερρών με το Νομό Δράμας, και η απόσταση του από την πόλη της Δράμας είναι μόλις 25 χιλιόμετρα.
Το σπήλαιο Αλιστράτης είναι εξαιρετικά παλαιό. Μέσα του έχουν βρεθεί εγκλωβισμένοι οργανισμοί ηλικίας 2.000.000 ετών, ενώ γίνονται διαρκείς έρευνες για να βρεθούν και παλαιοντολογικά ευρήματα που θα μαρτυρούν την ύπαρξη αρχανθρώπων, οι οποίοι εκτιμάται ότι ζούσαν μέσα σε αυτό.
Το σπήλαιο έχει κεντρικό ρόλο και στα πλαίσια της Αρχαίας Ελληνικής Μυθολογίας, καθώς όταν ο Πλούτωνας, θεός του Άδη, έκλεψε την Περσεφόνη, κόρη της θεάς Δήμητρας, την οδήγησε μέσα από τις Πύλες του Άδη που βρισκόταν στο συγκεκριμένο σπήλαιο.
Σπήλαιο Αλιστράτης – Περιγραφή και χαρακτηριστικά
Το σπήλαιο καλύπτει συνολικά έκταση μεγαλύτερη από 25.000 τμ, και έχει μήκος περίπου 3 χιλιόμετρα, από τα οποία το 1 χιλιόμετρο είναι διαθέσιμο στους επισκέπτες. Η επίσκεψη στο σπήλαιο διαρκεί περίπου 1 ώρα.
Στην είσοδο του σπηλαίου υπάρχει ένας όμορφος προθάλαμος ύψους 8 μέτρων, από τον οποίο ξεκινούν διάφορες στοές με εντυπωσιακούς σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Οι κύριο κλάδοι του σπηλαίου απλώνονται αριστερά και δεξιά της εισόδου και αρχίζουν από ένα μεγάλο θάλαμο με πλάτος 60 μέτρα, μήκος 100 μέτρα και ύψος 20-30 μέτρα. Μέσα στο μεγάλο μήκος του, το σπήλαιο συμπεριλαμβάνει και άλλους εντυπωσιακούς θαλάμους με ύψος γύρω στα 10 μέτρα.
Κατά τη διάρκεια της πολύ μεγάλης ηλικίας του, το σπήλαιο της Αλιστράτης “σμιλευόταν” σιγά-σιγά από τη φύση ανά τους αιώνες, με αποτέλεσμα σήμερα να διαθέτει μερικούς από τους πιο εντυπωσιακούς σχηματισμούς από σταλακτίτες και σταλαγμίτες στην Ελλάδα, με μερικούς κόκκινους σταλακτίτες να φτάνουν ακόμη και τα 35 μέτρα μήκος!
Πέρα από τους κλασικούς σχηματισμούς σταλακτιτών και σταλαγμιτών, στο σπήλαιο βρίσκουμε επίσης και άλλες ιδιαίτερες μορφές σπηλαιοαποθέσεων, όπως τους ελικτίτες, τις ασπίδες ή παλέτες, τα μαργαριτάρια των σπηλαίων, τα “ωοειδή”, τα “ογκοειδή” και τα “κουνουπιδοειδή”, τα οποία όλα μαζί προσδίδουν στο σπήλαιο μια μοναδική, ξεχωριστή φυσιογνωμία.
Σπήλαιο Αλιστράτης – Ένα μοναδικό οικοσύστημα
Εκτός από τα πολύ ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του, όσον αφορά τους σταλακτίτες, τους σταλαγμίτες, και τους άλλους ασβεστολιθικούς του σχηματισμούς, το σπήλαιο της Αλιστράτης φιλοξενεί επίσης ένα μοναδικό οικοσύστημα το οποίο ενδιαφέρει έντονα τους βιολόγους εδώ και δεκαετίες.
Όπως και σε κάθε μεγάλο σπήλαιο, έτσι και εδώ, το κυρίαρχο είδος που συναντάμε είναι οι νυχτερίδες. Υπολογίζεται ότι στις δαιδαλώδεις στοές και τους θαλάμους του σπηλαίου φιλοξενούνται κατά την καλοκαιρινή περίοδο μέχρι και 10.000 νυχτερίδες, οι οποίες ανήκουν σε 7 διαφορετικά είδη.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, λόγω της σταθερά σχετικά υψηλής θερμοκρασίας των 17℃ στο εσωτερικό του σπηλαίου χειμώνα-καλοκαίρι, τον χειμώνα οι νυχτερίδες δεν μένουν μέσα στο σπήλαιο, καθώς η υψηλή θερμοκρασία του δεν τις επιτρέπει να πέσουν σε χειμέρια νάρκη. Επίσης, έχει αποδειχτεί με μετρήσεις ότι το σπήλαιο έχει καλό φυσικό εξαερισμό, καθώς το ποσοστό διοξειδίου του άνθρακα στον αέρα είναι σε ιδιαίτερα χαμηλά για σπήλαιο επίπεδα – και πολύ πιο χαμηλά από τα ασφαλή όρια για τον άνθρωπο.
Μέσα στο σπήλαιο, όμως, φιλοξενούνται και πολλά άλλα είδη, τα περισσότερα από τα οποία είναι μικρά αρθρόποδα, ψευδοσκορπιοί, τρωγλόφιλα, κολεόπτερα, μαλάκια και αραχνοειδή. Μάλιστα το σπήλαιο της Αλιστράτης είναι ένα από τα λίγα σπήλαια που έχουν το δικό τους αποκλειστικό ενδημικό είδος, το οποίο στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι το Alistratia Beroni. Τέλος, στο σπήλαιο περιστασιακά φιλοξενούνται και μεγαλύτερα θηλαστικά όπως τρωκτικά, λαγοί και αλεπούδες.
Το σπήλαιο Αλιστράτης είναι ένα πολύ πρωτότυπο αξιοθέατο για μικρούς και μεγάλους. Καθώς πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα σπήλαια της Ελλάδας, αποτελεί μια εξαιρετική πρόταση για μια σύντομη εκδρομή από την πόλη της Δράμας, καθώς η Αλιστράτη είναι σε σχετικά μικρή απόσταση με το αυτοκίνητο.